Bel Fıtığı ve Fizyoterapi: Kişiye Özgü Yaklaşımın Gücü
Bel Fıtığı Nedir?
Bel fıtığı, omurganın bel bölgesinde bulunan disk yapılarında zamanla meydana gelen değişikliklerin, bazı durumlarda sinir dokuları üzerinde hassasiyet oluşturmasıyla ilişkilendirilen bir durumdur. Tıbbi adıyla “lomber disk hernisi” olarak bilinir.
Fakat önemli bir nokta şudur:
Bel fıtığı, yalnızca bir MR görüntüsünden ibaret değildir.
Yani her fıtık, otomatik olarak ağrıya ya da fonksiyon kaybına neden olmaz. Bu nedenle tedavi süreci yalnızca görüntüleme bulgularına göre değil, bireyin şikayetlerine, fonksiyonel düzeyine ve yaşam kalitesine göre belirlenmelidir.
Bel Fıtığı Belirtileri: Tek Tip Değildir
Bel fıtığında görülebilecek belirtiler şunlardır:
➤ Belde ağrı ve hareket kısıtlılığı
➤ Kalça ve bacaklara yayılan ağrı
➤ Uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi
➤ Bacakta kas gücünde azalma
➤ Özellikle uzun süre oturma veya ayakta durmada zorlanma
Her bireyde semptomların şiddeti ve yayılımı farklılık gösterebilir. Bu değişkenlik, yalnızca yapısal nedenlerle değil, aynı zamanda kişinin fiziksel, psikolojik ve sosyal durumuyla da ilgilidir.
Tanıdan Tedaviye: Bütüncül Yaklaşımın Önemi
Bel fıtığı sadece bir mekanik sorun değildir.
Kimi zaman doku hasarı olmaksızın ciddi ağrı yaşanabilirken, bazen de belirgin bir fıtık varken kişi günlük hayatına sorunsuz devam edebilir. İşte bu farklar, biyopsikososyal model ile açıklanabilir.
📚 Waddell (1987) bu modeli bel ağrısında ilk kullananlardan biridir ve ağrının sadece yapısal değil, aynı zamanda bireyin duygu durumu, sosyal çevresi ve inançlarıyla da şekillendiğini ortaya koymuştur.
🔍 Örneğin: Stresli bir işte çalışan, sosyal desteği düşük bir birey ile rahat bir iş yaşamı olan, çevresiyle ilişkisi güçlü bir bireyin aynı seviyede fıtığa verdiği yanıt farklı olabilir.
💡 Bu nedenle iyi bir tedavi süreci, sadece dokuya değil, kişinin bütününe odaklanmalıdır.
Fizyoterapi ile Bel Fıtığı Tedavisi
Fizyoterapi, bel fıtığı tedavisinde cerrahi dışı en etkili yaklaşımlardan biridir. Ancak burada sadece “egzersiz yapmak”tan değil, kişiye özel bir sürecin planlanmasından bahsediyoruz.
Fizyoterapi bel fıtığı tedavisi, şu unsurları içermelidir:
➤ Detaylı fiziksel ve fonksiyonel değerlendirme
➤ Ağrının oluş mekanizmalarının açıklanması
➤ Güvenli ve bireye uygun egzersiz planı
➤ Gerekiyorsa manuel terapi gibi özel tekniklerin dahil edilmesi
➤ Korku ve kaçınma davranışlarının fark edilmesi
➤ Sosyal ve duygusal faktörlerin dikkate alınması
📚 Leeuw et al. (2007), uzun süreli bel ağrısının devamında korku-kaçınma davranışlarının ve olumsuz ağrı inançlarının önemli rol oynadığını ortaya koymuştur. Bu nedenle, tedavi sadece “hareket ettirmek” değil, aynı zamanda kişiyi sürece güvenle dahil etmek anlamına gelir.
Manuel Terapi: Bilimsel Bir Dokunuş
Manuel terapi, bel fıtığı olan bireylerde ağrıyı azaltmak, hareket açıklığını artırmak ve sinir dokularını rahatlatmak için uygulanan bilimsel bir tekniktir. Ancak bu yöntem de herkese aynı şekilde uygulanmaz.
🔍 Bel fıtığı manuel terapi nasıl yapılır?
➤ Değerlendirme sonrası hedef dokular belirlenir
➤ Eklemlere mobilizasyon ya da manipülasyon uygulanabilir
➤ Kaslara yumuşak doku teknikleri veya miyofasyal gevşetme yapılabilir
➤ Sinir dokuları için “neural mobilization” teknikleri kullanılabilir
📌 Bel fıtığı manuel terapi yorumlar kişiden kişiye değişebilir çünkü tedaviye yanıt bireyseldir. Bu nedenle manuel terapi bir “tek çözüm” değil, sürecin bir parçasıdır.
Manuel terapi hakkında daha detaylı bilgi almak ister misiniz?
İstanbul Kadıköy’de Fizyoterapist Arayanlar için Bir Not
İstanbul Kadıköy’de fizyoterapist arayan biri için en önemli şey; herkese aynı şekilde uygulanan standart protokoller değil, kişinin ihtiyaçlarını anlayan, süreci birlikte planlayan ve bilimsel-etik değerlere bağlı uzman desteğidir.
Ben, bel fıtığı şikayetiyle başvuran bireylerle çalışırken, yalnızca ağrıya değil, kişiye, iletişime, yaşam tarzına ve sürece olan inancına da odaklanıyorum.
Tedavi Süreci Nasıl İlerler?
> “Kaç seansta geçer?”
> Bu sorunun tek bir cevabı yok. Çünkü iyileşme süreci sadece tekniklere değil, bireyin kendisine de bağlıdır.
Tedavinin hızını ve başarısını etkileyen faktörler:
🔹 Uyum ve katılım
🔹 Yaşam tarzı ve alışkanlıklar
🔹 Uyku kalitesi
🔹 Stres düzeyi ve baş etme becerileri
🔹 Egzersizlere devam etme motivasyonu
💡 Tedavi süreci karşılıklı bir anlayışla ilerler.
Ben bilgimle, sen katılımınla süreci birlikte şekillendiririz.
Sık Sorulan Sorular
Fizyoterapiye başlamak için ne zaman uygun?
Şikayetler 1 haftadan uzun sürdüyse, özellikle bacakta uyuşma veya güçsüzlük başladıysa, değerlendirme önerilir.
Evde egzersizle bel fıtığı geçer mi?
Her egzersiz güvenli değildir. Fizyoterapist değerlendirmesi olmadan yapılan hareketler durumu kötüleştirebilir.
Manuel terapi herkese uygulanabilir mi?
Hayır. Her bireyin durumu farklıdır. Akut sinir basıları, kırık riski gibi özel durumlarda farklı yaklaşımlar gerekir.
Sonuç
Bel fıtığı yalnızca bir “omurga problemi” değildir.
Aynı zamanda bedenin, zihnin ve yaşam biçiminin bir bütün olarak değerlendirilmesi gereken bir durumdur.
📍 Kadıköy’de manuel terapi ve fizyoterapi odaklı çalışan bir uzman olarak, amacım yalnızca ağrıyı azaltmak değil; seni süreçle tanıştırmak, sana eşlik etmek ve uzun vadeli kazanımlar sağlamaktır.
💬 Unutma:
Her vücut farklıdır.
Her süreç özeldir.
Her iyileşme; sabır, güven ve doğru yaklaşım ister.
📚 Kaynaklar
Waddell, G. (1987). A new clinical model for the treatment of low back pain. Spine.
Leeuw, M. et al. (2007). The fear-avoidance model of pain: a critical review. Behaviour Research and Therapy.
