Boyun Fıtığı ve Fizyoterapi: Sadece Mekanik Bir Sorun mu?
Boyun Fıtığı Nedir?
Boyun fıtığı, tıbbi adıyla servikal disk hernisi, omurganın boyun bölgesindeki disklerin zamanla yapısal değişikliğe uğraması ve bazı durumlarda çevredeki sinir yapılarıyla etkileşime girmesi sonucu gelişebilir.
Bu durum, her zaman belirgin bir doku hasarına ya da cerrahi gerektiren ciddi bir probleme işaret etmez.
🔍 Günümüzde yapılan birçok çalışmada, belirti vermeyen bireylerde bile boyun fıtığı bulgularına rastlandığı gösterilmiştir. (Nakashima et al., 2015)
Bu nedenle boyun fıtığı tanısı alındığında, yalnızca MR sonuçlarına bakılarak bir tedavi kararı vermek yanıltıcı olabilir.
Gerçek ihtiyaç, bireyin şikayetlerine ve fonksiyonel kapasitesine göre belirlenmelidir.
Belirtiler: Herkesin Tablosu Aynı Değildir
Boyun fıtığı belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. En sık görülen şikayetler şunlardır:
➤ Boyunda ağrı ve sertlik
➤ Kol, omuz veya kürek kemiğine yayılan ağrı
➤ Uyuşma, karıncalanma veya yanma hissi
➤ Kas gücünde azalma
➤ Baş hareketlerinde kısıtlılık
➤ Uzun süre masa başında kalınca artan rahatsızlık hissi
🔹 Semptomların bu kadar farklı olmasının nedeni, yalnızca biyolojik değil, psikolojik ve sosyal etkenlerle de bağlantılı olmasıdır. Ağrının şiddeti, stres düzeyi, uyku kalitesi ve kişinin iş ortamı bile belirtileri etkileyebilir.
🔍 Tek Başına MR Yeterli mi?
Birçok kişi boyun ağrısı yaşadığında ilk olarak MR çektirmeye yönlendirilir. Ancak bilimsel veriler, her MR bulgusunun klinik tabloyla örtüşmediğini ortaya koyuyor.
📌 Nakashima et al. (2015), 1.200 asemptomatik bireyin MR görüntülerini inceledikleri çalışmada, %86’sında yaşla ilişkili servikal dejenerasyon bulguları tespit etti. Yani “fıtık var” demek, “sorun bu” demek değildir.
Boyun fıtığının anlaşılması için şu üç adım birlikte değerlendirilmelidir:
➤ Klinik muayene
➤ Fonksiyonel değerlendirme
➤ Görüntüleme yöntemleri
Biyopsikososyal Model ile Yaklaşım: Neden Önemli?
Ağrıyı sadece doku hasarıyla açıklamak artık yetersiz kabul ediliyor. Biyopsikososyal model, fiziksel bulguların ötesine geçerek, bireyin duygu durumu, stres düzeyi ve sosyal çevresi gibi etmenleri de dikkate alır.
📚 Caneiro et al. (2020), kronik ağrılı hastalarda bütüncül yaklaşımın semptomları ve işlevselliği olumlu etkilediğini ortaya koymuştur.
🔍 Örnek:
İki kişi aynı disk seviyesinde fıtığa sahip olabilir. Ancak biri düzenli uyuyup aktif bir yaşam sürerken diğeri yoğun stres altında yaşıyorsa, ağrı düzeyleri ve tedaviye yanıtları farklı olabilir.
Fizyoterapi: Kişiye Özel Müdahale Süreci
Boyun fıtığı tedavisinde fizyoterapi, en etkili ve güvenilir yaklaşımlardan biridir. Ancak unutulmaması gereken şey, tedavinin bireye özel planlanması gerektiğidir.
Boyun fıtığı fizyoterapi sürecinde şunlara odaklanılır:
➤ Kapsamlı değerlendirme ve şikayetlerin analizi
➤ Ağrının biyomekanik ve psikososyal kaynaklarının belirlenmesi
➤ Manuel terapi teknikleriyle dokuya destek sağlanması
➤ Kontrollü ve hedefe yönelik egzersiz programı
➤ Korku-kaçınma davranışlarının ele alınması
➤ Günlük yaşam alışkanlıklarının düzenlenmesi
📌 Egzersizler, yalnızca kasları güçlendirmek için değil, aynı zamanda güvenli hareketi tekrar kazandırmak, vücuda güveni artırmak ve işlevi geri kazandırmak için planlanır.
⚠️ Ancak her egzersiz her birey için uygun değildir.
Boyun bölgesi hassas ve sinirlerle ilişkilidir. Bu nedenle egzersizler mutlaka bir fizyoterapist eşliğinde ve kişiye özel olmalıdır.
Manuel Terapi: Her Dokunuş Bilimle Planlanır
Manuel terapi, boyun fıtığı tedavisinde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Ancak bu teknik, yalnızca “masaj” ya da “çekme” işlemi değildir. Bilimsel temellere dayanan, nöromusküler ve mekanik etkileri hedefleyen özel bir yaklaşımdır.
🔍 Boyun fıtığında manuel terapi neleri kapsayabilir?
➤ Servikal omurlar için mobilizasyon ve manipülasyon teknikleri
➤ Yumuşak doku gevşetme uygulamaları
➤ Kas ve fasya dokusuna yönelik derin friksiyon teknikleri
➤ Sinir kayganlığını artırmaya yönelik “neurodynamic” egzersizler
📚 Gross et al. (2015) tarafından yapılan sistematik derleme, manuel terapinin boyun ağrısı olan bireylerde kısa ve orta vadede ağrıyı azaltmada etkili olabileceğini göstermiştir.
Kadıköy’de Fizyoterapist Ararken Nelere Dikkat Edilmeli?
İstanbul Kadıköy’de fizyoterapist arayan bireyler için önemli olan, yalnızca iyi bir teknik bilgiye sahip olmak değil, aynı zamanda:
🔹 Kişiyi dinleyen,
🔹 Bütüncül değerlendirme yapan,
🔹 Etik değerleri ön planda tutan,
🔹 Bilimsel yöntemleri kişiye uyarlayan
uzmanlarla çalışmak büyük fark yaratır.
Ben, boyun fıtığı şikayetiyle başvuran bireylerle yalnızca ağrı odaklı değil; yaşam tarzı, günlük alışkanlıkları ve stres yönetimi gibi tüm unsurlar üzerinden çalışmayı tercih ediyorum.
Süreç Nasıl İlerliyor?
> “Kaç seansta geçer?”
> Bu sorunun yanıtı herkes için farklıdır. Çünkü iyileşme, hem fizyolojik hem de davranışsal bir süreçtir.
Boyun fıtığı sürecinde etki eden faktörler:
➤ Tedaviye katılım düzeyi
➤ İş yaşamı ve duruş alışkanlıkları
➤ Uyku düzeni ve stres seviyesi
➤ Egzersizlere bağlılık
➤ Kas-iskelet sistemi uyumu
💡 Süreç odaklı bir yaklaşımla çalışıyoruz.
Ben bilgimle destekliyorum, sen katılımınla süreci dönüştürüyorsun.
Sık Sorulan Sorular
MR olmadan tedaviye başlayabilir miyim?
Evet. Klinik değerlendirme, birçok durumda yeterlidir. Gerekirse hekim yönlendirmesiyle görüntüleme talep edilebilir.
Her boyun ağrısı fıtık mıdır?
Hayır. Kas spazmı, postüral problemler, stres gibi pek çok neden ağrıya yol açabilir.
Boyun fıtığında cerrahi şart mı?
Hayır. Çoğu durumda cerrahi dışı yaklaşımlar (fizyoterapi, egzersiz, manuel terapi) ile başarılı sonuçlar alınır.
Sonuç: Sürece Güven, Bedene Saygı
Boyun fıtığı, yalnızca bir disk problemi değildir.
Ağrıya ve hareketsizliğe karşı etkili bir yaklaşım geliştirmek; yalnızca dokuya değil, kişinin bütününe dokunmayı gerektirir.
📍 Kadıköy’de manuel terapi ve fizyoterapi alanında çalışan bir uzman olarak hedefim:
Sana süreci anlatmak, birlikte yol almak ve seni güvenli bir iyileşme sürecine davet etmektir.
Unutma:
Her boyun farklıdır.
Her tedavi kişiye özel olmalıdır.
📚 Kaynaklar
Nakashima, H. et al. (2015). Cervical degenerative disease in asymptomatic subjects: an MRI study. Spine.
Caneiro, J.P. et al. (2020). It is time to move beyond “body region silos” to manage musculoskeletal pain. Br J Sports Med.
Gross, A. et al. (2015). Manipulation and mobilization for neck pain contrasted against an inactive control or another active treatment. Cochrane Database Syst Rev.
